Waarom “je hebt zo hard gewerkt” beter is dan “je bent zo slim”

“Je bent zo slim.”
“Wat doe je dat goed!”
“Je bent een natuurtalent.”

Dat horen we toch allemaal graag?

Je kind vindt het belangrijk om aangemoedigd te worden en complimentjes te krijgen, en jij vindt het fijn om te doen. Wanneer peuters genoeg positieve aandacht krijgen, wordt de kans kleiner dat ze op een negatieve manier aandacht gaan vragen.

Maar wist je dat onderzoekers hebben ontdekt dat bepaalde aanmoedigende taal je kind op de lange termijn juist minder gemotiveerd kan maken om door te zetten, risico’s te nemen en nieuwe dingen te proberen?

Daarmee bedoelen we het volgende: wanneer je tegen je kind zegt “je bent zo slim”, geef je hem een compliment over iets waar hij in zijn ogen geen invloed op heeft – je bent nu eenmaal slim, of je bent het niet. Onderzoeker Carol Dweck noemt dit ook wel een ‘statische mindset’: wanneer mensen geloven dat hun succes een resultaat is van – of beperkt is tot – hun aangeboren talenten.

In plaats daarvan kun je je kind ook helpen inzien dat hij zijn intelligentie, capaciteiten en talenten kan laten groeien naarmate hij meer leert. Dit wordt ook wel de ‘op groei gerichte mindset’ genoemd. Kinderen met een groeimindset zullen vaker doorzetten wanneer iets tegenzit.

Misschien vraag je je nu wel af, hier hoef ik me nu toch nog niet druk om te maken? Mijn peuter is pas 18 maanden oud! Echter, uit hetzelfde onderzoek is gebleken dat een op groei gerichte mindset ook in dit stadium al verschil kan maken. En als je er nu al aan kunt wennen om je peuter te complimenteren over zijn inzet in plaats van zijn capaciteiten, wordt dit natuurlijker voor je naarmate je kind ouder wordt. Een gewoonte ontwikkelen is immers makkelijker dan er een veranderen.

Zo help je je kind met een op groei gerichte mindset:

Complimenteer het proces

Probeer het proces en de inzet te complimenteren, niet de persoon. Zeg in plaats van “wat ben jij een wonderkind!” liever “ik zie dat je heel erg je best doet op balanceren”.

Beschrijf wat je ziet

In plaats van het eindresultaat loven, kun je ook beschrijven wat je ziet. Zeg in plaats van “je kunt zo goed kleuren!” liever “wat gebruik je mooie kleuren!”.

Wanneer je peuter trots kijkt, benoem dan hoe jij je voelt

Stel dat je peuter wat afval in de vuilnisbak doet. Zeg dan in plaats van “goed gedaan!” bijvoorbeeld eens “dankjewel! Ik vind het fijn dat je me helpt met opruimen.”

Gebruik neutrale woorden

Moedig je peuter aan met enthousiaste, neutralere woorden, zoals: “wauw!”, “kijk nou!”, of “leuk!”.